2022.06.30// B. Grycan
Trądzik to dobrze znana choroba zapalna skóry, z którą zmagają się miliony osób na całym świecie. Choć przyjęło się, że jest to schorzenie charakterystyczne dla okresu dojrzewania, to w rzeczywistości może dotknąć kobiet i mężczyzn w każdym wieku. Przyczyny tego rodzaju dermatozy mogą być różne, jednak w wielu przypadkach winą za jej rozwój należy obarczyć zaburzenia gospodarki hormonalnej.
Co powoduje trądzik hormonalny?
Pacjenci zmagający się z
trądzikiem to w większości osoby w wieku dojrzewania.
Nagłe zmiany stężenia niektórych hormonów sprawiają, że gruczoły łojowe wykazują się nadaktywnością, co w konsekwencji prowadzi do wydzielania nadmiernej ilości sebum. Są to idealne warunki do rozwoju bakterii na skórze.
Warto jednak pamiętać o tym, że z wahaniami hormonalnymi zmagają się osoby dorosłe po 25. roku życia. Trądzik o tym podłożu występuje znacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn, co w dużej mierze jest wynika z uwarunkowań płciowych. U pań dochodzi do nagłego wzrostu lub spadku hormonów wskutek m.in. menstruacji, menopauzy, ciąży czy też po odstawieniu środków antykoncepcyjnych. U mężczyzn wina najczęściej leży po stronie większej ilości testosteronu.
Hormony a trądzikTrądzik hormonalny u dorosłych spowodowany jest zaburzeniami w produkcji
hormonów płciowych przez poszczególne narządy endokrynne. W takich przypadkach nierzadko dochodzi do rozrostu gruczołów łojowych, które zaczynają produkować więcej sebum, niż skóra potrzebuje do zachowania swoich właściwości ochronnych.
Jednymi z kluczowych hormonów, który przyczynia się do powstawania trądziku u dorosłych są
androgeny, czyli męskie hormony płciowe. Występują one również u kobiet, jednak w znacznie mniejszej ilości. Do tej grupy można zaliczyć m.in.
testosteron, który u panów odpowiada za płodność i popęd seksualny. U pań natomiast wpływa na poziom libido.
Nie bez znaczenia pozostaje także rola
progesteronu, czyli hormonu żeńskiego, który stymuluje cykl miesiączkowy, a także odpowiada zarówno za zagnieżdżenie się zarodka w macicy, jak również utrzymanie ciąży.
Estrogen - kolejny z żeńskich hormonów - wpływa na stan skóry, w tym m.in. jej nawilżenie.
Jak poznać trądzik hormonalny?Objawy trądziku spowodowanym hormonami w dużej mierze zależą od tego, których z nich odpowiada za powstawanie zmian skórnych. Jeżeli dochodzi do zmian w stężeniu
androgenów, możemy mieć do czynienia z grudkami i krostami w strefie U - w okolicach brody, żuchwy, szyi.
Efektem działania męskich hormonów bardzo często są również bolesne grudki podskórne na plecach, dekolcie, a nawet udach. Warto pamiętać, że próby ich samodzielnego wyciskania mogą skończyć się pozostawieniem nieestetycznych blizn głęboko osadzonych w skórze.
Jeśli
trądzik spowodowany jest działalnością
estrogenów, zmiany skórne przybierają postać czerwonych, swędzących krost. Najczęściej pojawiają się one na czole, nosie i brodzie, co poprzedzone jest zaczerwienieniami w centralnej części skóry twarzy.